Jak wspierać samoocenę – naukowe wskazówki – Paulina Gaworska-Gawryś
Jak wspierać samoocenę - kobieta

Jak wspierać samoocenę – naukowe wskazówki

Samoocena, czyli to jak o sobie myślimy wpływa na różne aspekty naszego życia, dlatego warto wiedzieć, jak sprawić, aby była zdrowa i adekwatna. Myślenie o sobie dobrze pomaga w awansie w pracy, tworzeniu lepszych relacji i cieszeniu się życiem. Więc jest, o co walczyć.

Czy to, jak o sobie myślisz, naprawdę wpływa na Twoje życie?

Zdecydowanie tak – i nie jest to tylko intuicja psycholożki, ale fakt potwierdzony latami badań. Samoocena nie jest pustym hasłem z książek o „pozytywnym myśleniu”.

To fundament, który kształtuje Twoje wybory, relacje, odporność psychiczną, a nawet to, jak radzisz sobie ze stresem, porażką czy sukcesem.

Z tego artykułu dowiesz się:
– co badania naukowe mówią o roli samooceny w naszym życiu,
– jak niska lub niestabilna samoocena wpływa na nasze decyzje,
– czym różni się „zdrowa samoocena” od napompowanego ego,
– i co możesz robić, by realnie ją wspierać – w zgodzie z psychologią, a nie presją idealności.

  • Szukasz narzędzia, które pomoże Ci polubić siebie, aby odważnie podejmować decyzję i działać, żeby Twoje życie było pełne spokoju, spełnienia, pieniędzy i satysfakcji?
  • A może chcesz w końcu przestać się ciągle krytykować, tylko zacząć wspierać, aby realizować to, o czym marzysz od dawna?
  • Może potrzebujesz wsparcia, aby ukoić swój układ nerwowy i procesu, który pokaże Ci krok po kroku, jak codziennie mikro zadanie może pozytywnie wpłynąć na to, jak się czujesz i co robisz?

Mam coś dla Ciebie – zestaw narzędzi „Na skrzydłach – Twoja silna samoocena” – kliknij i zacznij odważniej żyć i bardziej lubić siebie.

Jak samoocena wpływa na nasze życie?

Samoocena wpływa na każdy aspekt naszego życia, ponieważ to jak myślimy o sobie wpływa na podejmowane przez nas decyzje, na nastawienie, naszą gotowość do podejmowania konkretnych wyzwań czy wchodzenia w relacje z określonymi ludźmi.

Samoocena jest postawą wobec siebie, tym jak siebie postrzegamy, jak widzimy swoje mocne i słabe strony, jak oceniamy swoje kompetencje i szanse oraz to, czy siebie lubimy oraz jak wobec siebie się zachowujemy.

Czym jest poczucie własnej wartości?

To pojęcie łączy się z poczuciem własnej wartości, czyli, jak postrzegamy swoją wartość jako człowieka. Czy przyznajemy sobie bezwarunkową wartość, dlatego, że jesteśmy istotami ludzkimi czy jednak musimy spełnić określone warunki, aby uzyskać wartość?

Samoocena jest częścią poczucia własnej wartości, często nazywana komponentem poznawczym, związanym ze sposobem naszego myślenia o sobie.

To samoocena wpływa na to, czy będziesz aplikować do prestiżowej pracy, czy zgłosisz swój projekt w pracy, czy zaryzykujesz i umówisz się na randkę z przystojnym i pełnym humoru chłopakiem czy zagadasz do atrakcyjnej (pod każdym względem) dziewczyny, czy zgłosisz się do odpowiedzi na studiach lub czy obronisz się, kiedy ktoś atakuje Cię słownie.

To jak myślimy o sobie, na co zasługujemy, czego się obawiamy, jakie mamy możliwości ma znaczenie.

I kształtuje się w dzieciństwie, w domu z naszymi rodzicami i opiekunami oraz w szkole i środowisku rówieśniczym.

Jeśli doświadczyłeś braku skuteczności, czyli Twoje decyzje i działania nic nie zmieniają, nie masz wpływu na to, co się z Tobą stanie, gdzie będziesz, a Twój dziecięcy świat jest pełen chaosu i nieprzewidywalności to jest Ci trudno wykształcić pozytywną samoocenę.

Często osoba z takimi doświadczeniami jest mało pewna siebie, lękliwa, nie wierzy, że jej się uda. Lub kompensuje swoją niepewność i lęk zachowaniami nadmiarowymi, przechwalaniem się, udawaniem lub pracą ponad siły, aby udowodnić swoją wartość.

W sytuacji odwrotnej, czyli miałeś nadmiernie chwalących, zachwycających się Tobą opiekunów lub ciągle słyszałeś, że musisz być najlepszy może się pojawić nadmierna samoocena. Czyli wyklarują się przekonania o Twojej niezwykłości i wyjątkowości, choć wcale nie muszą mieć pokrycia w rzeczywistości.

Czym różni się zdrowa samoocena od nadmiernego samozachwytu?

Zdrowa, adekwatna samoocena to świadomość swoich mocnych stron, tego, co potrafisz, jakie masz możliwości, to zaufanie do siebie i przekonanie, że możesz się uczyć i zmieniać.

Adekwatna samoocena to też lubienie i cenienie siebie, nie bardziej niż innych i nie mniej.

Z drugiej strony „napompowane ego” to przekonanie, że jesteś lepszy niż inni, że należy Ci się więcej, że jesteś wyjątkowy. Często takie myślenie o sobie sprawia, że jest się aroganckim i roszczeniowym wobec innych. Przebojowość, pewność siebie i samozachwyt mogą bardzo pomagać w życiu, a jednocześnie psuć wiele relacji.

Jak wspierać zdrową samoocenę – naukowe wskazówki

Zdrowa samoocena to nie zbroja z tytanu, która chroni Cię przed każdym ciosem. To raczej wewnętrzna elastyczność – jak bambus, który ugina się na wietrze, ale się nie łamie. I dobra wiadomość? Można ją wzmacniać. Regularnie. Mądrze. Bez udawania superbohaterki.

🔸 Zacznij od autoafirmacji – to nie coachingowe slogany, ale realna, przebadana metoda. Według Claude’a Steele’a (twórcy self-affirmation theory) przypominanie sobie o własnych wartościach wzmacnia odporność psychiczną, szczególnie w stresie (Steele, 1988, „The psychology of self-affirmation” w Advances in Experimental Social Psychology).

🔸 Doceniaj mikrozwycięstwa – Teresa Amabile i Steven Kramer z Harvard Business School udowodnili, że poczucie postępu (nawet najmniejszego!) zwiększa motywację i pozytywny obraz siebie. Ich badania pokazują, że to, co robisz na co dzień, ma większy wpływ na samoocenę niż pojedyncze sukcesy (Amabile & Kramer, „The Progress Principle”, 2011). W zestawie „Na skrzydłach – Twoja silna samoocena” znajdziesz Karty Mocy, gdzie jest 30 kart z mini zadaniami, które pomogą Ci wcielić w życie tę skuteczną, naukową wskazówkę o mikrozwycięstwach.

Co jeszcze możesz zrobić dla swojej samooceny?

🔸 Zwróć uwagę na narrację wewnętrzną – Carol Dweck w książce „Mindset” tłumaczy, że osoby z tzw. growth mindset (nastawieniem na rozwój) postrzegają porażki jako okazję do nauki, a nie jako dowód słabości. To podejście wspiera stabilną, odporną samoocenę, niezależną od ocen z zewnątrz. W zestawie „Na skrzydłach – Twoja silna samoocena” znajdziesz ćwiczenie dotyczące wewnętrznej narracji, które dokładnie pokaże Ci co zrobić, aby zacząć o sobie lepiej myśleć.

🔸 Ogranicz porównywanie się z innymi – według badań psychologa T. Festingera (teoria porównań społecznych), ciągłe porównywanie się w dół lub w górę destabilizuje obraz siebie. Zamiast tego warto kierować uwagę na swój proces i własne standardy (Festinger, „A theory of social comparison processes”, 1954).

🔸 Relacje jako lustro – badania pokazują, że nawet 1-2 osoby, które regularnie okazują nam wsparcie i akceptację, mogą znacząco wpłynąć na samoocenę (Leary & Baumeister, „The need to belong: Desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation”, 1995). Dlatego zadbaj o otoczenie, które nie ocenia, tylko wspiera.

Zestaw Na skrzydłach - Twoja silna samoocena

Dołącz do osób, które dbają o swoją samoocenę, które czują się ze sobą dobrze, wspierają siebie zamiast krytykować, realizują marzenia o podróżach, lepszych pieniądzach, ciepłych i bliskich relacjach.

Zestaw „Na skrzydłach – Twoja silna samoocena” da Ci konkretną mapę, jak wzmocnić siebie i jak dzień po dniu małymi krokami, nawet przy wielu obowiązkach, dbać o relację ze sobą.

 KLIKNIJ I SPRAWDŹ

Bibliografia:

  1. Steele, C. M. (1988). The psychology of self-affirmation: Sustaining the integrity of the self. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology, Vol. 21, pp. 261–302. Academic Press.
  2. Amabile, T. M., & Kramer, S. J. (2011). The Progress Principle: Using Small Wins to Ignite Joy, Engagement, and Creativity at Work. Harvard Business Review Press.
  3. Dweck, C. S. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. Random House.
  4. Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7(2), 117–140.