Granice psychologiczne – jak o nie dbać?
Wyobraź sobie piękny ogród, który pielęgnujesz i o niego dbasz. Wiesz, co gdzie rośnie, a co nie do końca cieszy się z pielęgnacji, którą stosujesz. Nagle, ktoś depcze Twoją trawę, niszy kwiaty. Przywołany przez mnie ogród, jest jak nasze terytorium psychologiczne, które ma wyraźne granice. Niszczenie ogrodu i nie szanowanie w nim określonych praw – to przekraczanie Twoich granic. Jak dbać o granice, aby nie pozwalać na inwazję innym osobom?
Czym są granice psychologiczne?
Granice psychologiczne określają to, co dla nas ważne. Czego chcemy, a na co się nie zgadzamy. Mówią nam też kim jesteśmy oraz jak chcemy funkcjonować z innymi.
Najczęściej dowiadujemy się o nich, kiedy ktoś je przekracza. W sytuacji, kiedy nie chcemy czegoś zrobić lub na coś się zgodzić, a inna osoba próbuje nas przekonać czy zmanipulować – możemy poczuć, jak wyraźna jest to granica.
Poznaj swoje granice
Poznanie własnych granic psychologicznych wiąże się z lepszym poznaniem siebie. Określenie tego, co nam służy, gdzie leży przestrzeń do kompromisu jest naszą siłą w relacjach z innymi. Dzięki świadomości własnych potrzeb łatwiej nam skutecznie się komunikować w związku czy rodzinie. Jak zdiagnozować swoje granice? Warto zadać sobie kilka pytań i przypomnieć określone sytuacje, które wyraźnie powiedzą nam, co jest dla nas ważne.
- Jak często robisz coś w brew sobie?
- Jak często mówisz o swoich potrzebach?
- Czy i jak często ulegasz namowom innych? Co się wtedy w Tobie dzieje? Jakie emocje Ci towarzyszą?
- Co robisz, a co naprawdę chcesz zrobić dla siebie?
- Co się dzieje w Tobie, kiedy zgadzasz się na coś czego nie chcesz?
- Co jest dla Ciebie niedopuszczalne w relacjach?
Co wzmacnia granice psychologiczne?
Wzmacnianie granic psychologicznych to proces związany z pogłębianiem świadomości siebie oraz kolejnymi, zdobywanymi doświadczeniami. Pomocne może być zatrzymanie się na chwilę w danej sytuacji i zadanie sobie pytania – czy tego chcę? Czy zgadzam się na to, bo ktoś mnie prosi, czy robię to też dla siebie?
Po drugie, warto przyjrzeć swoim przekonaniom, ponieważ to one często nas blokują, aby iść za swoimi potrzebami i bronić siebie, wtedy, kiedy ktoś przekracza granicę.
Przekonania wspierające takie jak: JESTEM WAŻNA, MAM PRAWO DBAĆ O SWOJE POTRZEBY, MAM PRAWO NIE ZGADZAĆ SIĘ NA COŚ, CZEGO NIE CHCĘ – pomagają o siebie zadbać.
Podobnie prawo do mówienia ,,NIE”, które umiemy przyznać sobie samej również wspiera nasze granice, ponieważ to największa broń, kiedy ktoś robi coś na co się nie zgadzamy. Nasze ,,NIE” może go powstrzymać, a nas ochronić. W najbardziej ekstremalnych przypadkach może nas ochronić przed przemocą.
Wyciąganie wniosków z sytuacji, które były dla nas trudne, w których ulegliśmy lub poczuliśmy się zmanipulowani, również pomaga budować silne granice.
Ponieważ wzmacnianie granic to proces i jeśli całe życie robiliśmy wszystko dla innych, zgadzaliśmy się na ich propozycję, może być nam trudno zmienić wszystko od razu. Jednak kolejne wnioski, pytanie siebie – co mi służy?, co jest dla mnie ważne? – może Ci pomóc powoli budować taki obraz siebie jaki chcesz.
Asertywność – droga do życia w zgodzie z sobą
Asertywność może być sposobem na to, aby właśnie żyć tak, jak chcemy, a nie tak jak nam proponują lub narzucają inni. Kiedy masz świadomość swoich zasobów, potrzeb, emocji oraz dajesz sobie prawo do odmowy – łatwiej zadbać o swoje granice.
Mówienie ,,nie” z poszanowaniem drugiego człowieka oraz dbanie o to, co dla siebie ważne – jest jedną z najważniejszych umiejętności w relacjach.
To asertywność daje nam równowagę między indywidualizmem a zależnością w relacji. Dzięki świadomemu i szczeremu mówieniu ,,NIE” kiedy potrzebujemy i ,,TAK” kiedy chcemy, możemy stworzyć jakościowy i szczęśliwy związek.
Komunikaty takie jak:
,,Nie zgadzam się…”, ,,Nie chcę…”, ,,Chcę, żebyś…”, ,,Proponuję…” to słowa świadomej osoby, która potrafi zadbać o swoje granice.
Co może Cię powstrzymywać przed powiedzeniem ,,NIE”? Przede wszystkim obawa, o to jak zareaguje inna osoba. Strach przed odrzuceniem, złością, smutkiem drugiej strony może być paraliżujący. Jednak na drugim biegunie masz swoje szczęście, poczucie życia w zgodzie ze sobą, własne potrzeby. Musisz sobie odpowiedzieć sam, co jest dla Ciebie ważniejsze.
Jeśli to drugie, to masz możliwość trenowania siebie w asertywności i budowania życia na własnych zasadach.
Obejrzyj mojego live o granicach psychologicznych na Instagramie i dowiedz się więcej.