Blog Single

Zdrowie psychiczne zaczyna być coraz bardziej cenione. Zauważamy, że bez zadbania o siebie na poziomie emocji, myśli, potrzeb, nastawienia, czasu na regenerację często zderzamy się ze ścianą, wypaleniem zawodowym, przytłoczeniem codziennością, a nawet zaburzeniami psychicznymi. Nasz organizm, aby sprawnie funkcjonować potrzebuje równowagi, a zdrowie psychiczne i fizyczne dopełnia się nawzajem. Dopiero, jeśli nasz umysł, duch i ciało są zadbane, czujemy się gotowe mierzyć się z wyzwaniami codzienności i cieszyć życiem.

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego – po co dbać o zdrowie psychiczne?

10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, który został ustanowiony 1992 roku przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego (World Federation for Mental Health). Ten dzień ma upowszechniać widzę o dbaniu o zdrowie psychiczne, zwiększanie świadomości działań profilaktycznych zapobiegającym zaburzeniom i chorobom psychicznym, a także ma na celu odczarowanie i zdejmowanie stygmatyzujących etykiet z osób dotkniętych chorobami zdrowia psychicznego.

Czym jest zdrowie psychiczne?

Zdrowie psychiczne to nasz dobrostan, nie tylko brak chorób lub zaburzeń, ale przed wszystkim zdolność osoby do wyrażania swoich uczuć i emocji, okazywanie sobie szacunku oraz pielęgnowanie poczucia własnej wartości. Kiedy jesteśmy zdrowi psychicznie mamy siłę, motywację oraz wyszukujemy zasobów do realizacji swoich celów i zamierzeń, chętnie też angażujemy się w nawiązywanie i utrzymywanie relacji międzyludzkich.

Kiedy nasze zdrowie psychiczne jest w dobrej kondycji łatwiej radzimy sobie ze stresem, mamy siłę oraz możliwości mierzyć się z wyzwaniami jakie stają na naszej drodze. Łatwiej też zauważamy swoje potrzeby i potrafimy znajdować strategie, aby je zaspokajać w satysfakcjonujący sposób.

Co robić, aby wspierać zdrowie psychiczne codziennie

Możemy podjąć różne działania profilaktyczne, które będą sprzyjały naszemu zdrowiu psychicznemu. W naszym życiu doświadczamy zmartwień, stresu, lęku – one się będą pojawiać, tak jak wyzwania na naszej drodze. Jednak możemy sporo zrobić, aby wzmacniać własną odporność psychiczną oraz swój dobrostan, tak aby trudne sytuacje nas nie przeciążały.

Praktyka wdzięczności

Wdzięczność za to, co mam, za to w jakim miejscu jestem, uświadamianie sobie swoich zasobów oraz osiągnięć, powoduje większe subiektywne zadowolenie z życia. Według badań prowadzonych przez Emmons, McCullough, 2003 udowodniono wpływ wdzięczności na zwiększanie dobrostanu. Badani, którzy w tygodniowych raportach wymieniali po pięć rzeczy, za które byli wdzięczni, deklarowali subiektywne zwiększenie się poczucia szczęścia i zadowolenia. O sile wdzięczności piszę w swoim e-booku „Droga do siebie. 7 technik, które odmienią Twoje życie”, znajdziesz w nim też różne ćwiczenia, które spierają zdrowie psychiczne.

Eksperyment

Codziennie zapisuj 3 -5 rzeczy za które jesteś wdzięczny, przy pisaniu wzbudź w sobie poczucie radości, zadowolenia, satysfakcji z tego, co zapisujesz. Zanotuj swoje poczucie ogólnego samopoczucia przed startem eksperymentu i tydzień po. Zobacz, czy i jak zmienił się Twój poziom zadowolenia z życia.

Rytuały np. pisanie ekspresywne

Rytuały mogą porządkować nasz dzień oraz dawać poczucie spokoju i bezpieczeństwa, dodatkowo mogą rozwijać różne umiejętności np. większą refleksyjność, świadomość siebie, umiejętność zaspokajania swoich potrzeb. Jednym z pomysłów na codzienny rytuał jest pisanie dziennika lub pisanie ekspresywne, czyli zapisujemy bez cenzury myśli, które nam się pojawiają, tak jakbyśmy je „wyrzucali”.

Eksperyment

Wybierz odpowiedni czas w ciągu dnia – poranek lub wieczór i zapisz 3 zdania, które przyjdą Ci do głowy. Jeśli masz ochotę napisz więcej. Sprawdź, jak się czujesz po sesji pisania. Prowadź dziennik lub notatki przez tydzień – następnie sprawdź, jak będziesz się czuła.

Joga i medytacja – czas na wyciszenie

Dawanie sobie okazji do zatrzymania się, wyciszenia często brakuje w naszym życiu, a to nie sprzyja zdrowiu psychicznemu. Dlatego, warto zadbać o czas sam na sam ze sobą oraz z chwilą na reset. Dobrym pomysłem będzie joga, która uwrażliwia nas na nasze ciało, daje okazję do ruchu i zatopienia się w swoich odczuciach lub medytacja, gdzie na chwilę staramy się zatrzymać i obserwować swoje myśli, kontrolować oddech i być tu i teraz.

Wspierające kontakty z innymi ludźmi

Utrzymywanie przyjacielskich, ciepłych relacji z ludźmi, bardzo pozytywnie wpływa na nasze zdrowie psychiczne, ponieważ daje poczucie wspólnoty, przynależności. Świadomość, że mam na kogo liczyć, mam do kogo się zwrócić uspokaja i powoduje, że czujemy się częścią grupy. Bycie we wspólnocie od zarania dziejów towarzyszyło człowiekowi, dlatego to takie ważne, aby nawiązywać i podtrzymywać wspierające relacje za pomocą spotkań, telefonów, komunikatorów internetowych.

Komfort w wielu wydaniach (ubrania, mieszkanie, jedzenie i wile innych)

Często pędzimy w życiu bez zatrzymywania, dbamy o bliskich, o nieznajomych, staramy się sprostać oczekiwaniom i w tym wszystkim, często zapominamy o sobie.  Jemy byle co, prędzej przeznaczymy pieniądze na prezent dla partnera, nowe ubrania dla córki, niż na małą przyjemność dla siebie. Odsuwamy swoje potrzeby na bok, spychając się coraz bardziej w dół.

Taka postawa powoduje, że czujemy się gorsze, nie wiele warte, a także często niedoceniane. Zweryfikowanie tego, co mi służy – jakie jedzenie, jakie ubranie, jakie relacje to pierwszy krok do uświadomienia sobie, co robię ze swoim życiem, i czy to jest na pewno to, co chcę.

Dlatego zachęcam Cię do wprowadzenia do swojego życia więcej komfortu w różnych obszarach – Twojego miejsca do życia, diety, ubrań, pracy, relacji z bliskimi. Zadaj sobie pytanie, co zapewni mi komfort, przyjemność?

Sprzyjająca rutyna

Sekwencja następujących po sobie czynności, która jest dla Ciebie wspierająca i porządkująca dzień działa świetnie na zdrowie psychiczne codziennie, ponieważ daje poczucie bezpieczeństwa i stałości. Dobrze rozpoczęty dzień i ze zrobieniem maleńkiej rzeczy dla siebie powoduje, że mamy siłę mierzyć się z wyzwaniami pracy, domu i całego życia. Zastanów się, co może być Twoją wspierającą rutyną – 15 minut rozciągania rano, gorąca woda z cytryną, czy spacer z psem?

Zastanów się, która część dnia jest dla Ciebie najłatwiejsza, aby zrobić coś drobnego dla siebie. Wypróbuj te pomysły z listy, zrób z tego rutynę.

Eksperyment

Kiedy Twój dzień nie przebiega tak jak byś chciała, bo zaspałaś, dzieci nie chcą iść do przedszkola i szkoły i zabrakło mleka, kiedy już ugasisz pożary – zatrzymaj się. Sprawdź, jak Ci jest, co się z Tobą dzieje, jakie uczucia Ci towarzyszą. A następnie zastanów się – jaka mała rzecz może Ci teraz pomóc?

Aktywność fizyczna, którą lubisz

Bez aktywności fizycznej nasze zdrowie psychiczne też zaczyna szwankować, dlatego spacery, ulubiony sport, tańce, joga, szermierka, rolki, rower – znajdź coś dla siebie. Daj sobie choć 30 minut aktywności fizycznej, co trzeci dzień. Wybierz też małe rzeczy takie jak: pójście do pracy pieszo, jeśli masz niedaleko, schody zamiast windy, spacer do sklepu zamiast jazdy autem lub autobusem.

Kontakt z przyrodą, który ładuje baterie

Las, park, łąka, jezioro, góry, ogród, działka, pole – Twoimi sprzymierzeńcami w dbaniu o zdrowie psychiczne. Kontakt z naturą reguluje, pomaga odpocząć, odetchnąć, zobaczyć siebie i swoje życie w nowym świetle. Daj sobie, jak najczęściej okazję do spędzania czasu na świeżym powietrzu wśród przyrody.

Odpuść

Daj sobie przestrzeń na to, aby odpuścić, nie robić, nie doskakiwać do poprzeczki, którą Ty lub inni zawieszają bardzo wysoko. Pozwól sobie na doświadczanie trudności, pozwól na bycie niedoskonałym, na niezrobienie. Daj sobie współczucie, zrozumienie i czas na siebie, zamiast kolejnego posprzątanego kąta, zamiast kolejnej odhaczonej pozycji na liście do zrobienia. Bądź ze sobą, utul się i uznaj, że możesz czasem czegoś nie zrobić i też być ok.

Dbanie o swoje zdrowie psychiczne codziennie nie musi składać się z ogromnych wyzwań i działań. Może być przyjemnością i okazją do lepszego poznania siebie i swoich potrzeb.

W sytuacji, kiedy zauważysz coś niepokojącego np. niechęć do kontaktów z innymi, choć wcześniej lubiłaś spotkania, znaczne obniżenie nastroju, trudności z poradzeniem sobie z natrętnymi myślami, ogromne poczucie przeciążenia i przytłoczenia  – warto się zastanowić nad poszukaniem wsparcia – możesz napisać do mnie na psycholog@paulinagaworska.pl – pomogę Ci określić czy czas udać się na konsultację psychologiczną lub do innego specjalisty od zdrowia psychicznego.

Znajdziesz mnie na Instagramie @paulinapsycholog

Bibliografia:

Wolanin A. Wdzięczność a dobrostan człowieka – mechanizmy i zależności. Forum Polskie Psychologiczne, tom XXV, nr 4 https://pfp.ukw.edu.pl/archive/article-full/466/wolanin_wdziecznosc_a_dobrostan_czlowieka/