Dlaczego dbanie o siebie jest ważne?
Wiele się mówi o dbaniu o zdrowie, o badaniach profilaktycznych i regularnych wizytach u specjalistów. Ostatnio, ku mojemu zadowoleniu, coraz więcej wspomina się również o dbaniu o siebie, w kontekście zdrowia psychicznego. I choć ile osób, tyle poglądów związanych z dbaniem o siebie – to jako psycholożka, uważam, że znalezienie czasu dla siebie jest pewnego rodzaju profilaktyką zdrowia psychicznego.
Czym jest dbanie o siebie w ujęciu psychologicznym?
- Troską o siebie.
- Odnajdywaniem drogi do wewnętrznej równowagi.
- Dbaniem o swoje samopoczucie.
- Przeżywaniem swoich emocji.
- Wyznaczaniem własnych granic psychologicznych.
- Podejmowaniem wspierających działań.
- Utrzymywaniem balansu.
- Byciem dla siebie dobrym.
- Wspieraniu siebie.
Jednak gdy zabraknie dbania o siebie w codzienności – to pojawiają się fizyczno-psychiczne objawy, których nie można lekceważyć. Sytuacja, w której zaczynają się pojawiać poszczególne objawy to sygnał, że ciało i umysł są przeciążone. Do tych objawów należą:
- problemy ze snem (bezsenność, częste wybudzanie w nocy, uczucie zmęczenia rano);
- kłopot z porannym wstawaniem (nic się nie chce, brak siły i energii);
- bóle w ciele (ból głowy, ból brzucha, skurcze mięśni);
- ogólne rozdrażnienie i wybuchowość (w relacjach w pracy, z bliskimi, z samym sobą);
- unikanie spotkań (brak energii, brak chęci wychodzenia z domu);
- zanik radości i uśmiechu (pojawia się smutek, niezadowolenie).
Dbanie o siebie a rzeczywistość
Zarówno dbanie o siebie, jak i otaczanie siebie opieką na co dzień, powinno być czymś zupełnie naturalnym. Czy tak jest? Niektóre osoby umniejszają swoje potrzeby, odczucia, emocje – w relacjach z innymi osobami, stawiając ich potrzeby na pierwszym miejscu. Starają się pomóc, choć nie mają na to ani czasu, ani energii. Niestety wiele osób nie wie, czego potrzebuje, i żyje w przekonaniu, że powinno się dbać najpierw o innych, a dopiero potem myśleć o sobie. Dlatego tak ważne jest znalezienie w sobie odwagi na to, by zajrzeć w głąb siebie i dostrzec swoje potrzeby, a nie skupiać się na oczekiwaniach innych osób. Dzięki uświadomieniu sobie własnych potrzeb można zacząć żyć w zgodzie z samym sobą oraz według własnych zasad.
Zobacz też: Uważność w życiu sposób na lepsze życie
Jak zacząć dbać o siebie?
Wprowadzenie jakiejkolwiek zmiany wymaga czasu, ponieważ jest to dość długi proces. Istotne jest to, aby zrobić ten pierwszy i najważniejszy krok, który najczęściej związany jest z samą świadomością potrzeby zmiany. Wtedy przychodzi pora na zadanie sobie dwóch pytań:
Co mogę zrobić, aby poczuć się lepiej?
Czego potrzebuję w tym momencie?
Każda zmiana to proces, do którego trzeba się, zarówno odpowiednio przygotować, jak i poświęcić temu trochę czasu.
Udzielenie sobie odpowiedzi na dwa powyższe pytania może wydawać się z pozoru łatwe, ale warto poświęcić temu chwilę, by „dotrzeć” do swoich potrzeb. Aby za myślami związanymi z potrzebą zmiany i dbania o siebie poszły konkretne działania – warto pomyśleć o stworzeniu własnej listy ze sposobami, jak można zadbać o siebie na co dzień. Nie muszą to być skomplikowane czynności – już samo poświęcenie sobie piętnastu minut i znalezienie czasu na spokojne wypicie jeszcze ciepłej kawy, może być zupełnie wystarczające na dany moment i nieść z sobą pewnego rodzaju ukojenie.
W końcu w dbaniu o siebie nie chodzi o tworzenie nierealnej listy z rzeczami do zrobienia – tylko chodzi o te czynności, które są łatwo dostępne i te, które są w naszym zasięgu.
21 sposobów na zadbanie o siebie:
- Pamiętaj o tym, że jesteś ważna/ważny.
- Bądź dla siebie wyrozumiała/wyrozumiały.
- Wybaczaj sobie swoje błędy.
- Odpuszczaj sobie wtedy, kiedy tego potrzebujesz.
- Traktuj siebie jak najlepszą przyjaciółkę/przyjaciela.
- Mów sobie „tak” nawet wtedy, gdy musisz powiedzieć komuś „nie”.
- Myśl o sobie wspierająco.
- Zaprzyjaźnij się z sobą i polub siebie.
- Zadaj sobie pytanie: „Czego teraz potrzebujesz?”.
- Znajdź swój sposób na wyciszenie.
- Praktykuj wdzięczność na co dzień.
- Zaproś uważność do swojego życia.
- Pamiętaj o odpowiedniej ilości snu.
- Nie porównuj się z innymi.
- Nazywaj swoje emocje i nie bój się rozmawiać o nich.
- Proś o pomoc wtedy, kiedy tego potrzebujesz.
- Znajdź ulubione ćwiczenia relaksacyjne.
- Zrób coś, co lubisz, co sprawia ci przyjemność.
- Stawiaj granice psychologiczne.
- Zadbaj o aktywność fizyczną.
- Znajdź codziennie chwilę na relaks.
Jak zadbać o siebie na co dzień?
Pomysłów na zadbanie o siebie na co dzień może być wiele. Tylko w tym wszystkim też nie chodzi o to, aby tworzyć niekończącą się listę z kreatywnymi pomysłami. Najważniejsze jest to, żeby sporządzić bazę, do której można wrócić w każdym momencie. Z czasem taka lista może ulec zmianie, ponieważ okaże się, że coś się nie sprawdziło lub przestało działać. W takiej sytuacji warto poszukać jakiejś alternatywy.
Ćwiczenie: Weź kartkę i postaraj się wypisać pomysły na to, jak możesz zadbać o siebie w różnych sferach swojej codzienności w kontekście fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, duchowym oraz społecznym.
Przykłady:
Sfera fizyczna: ćwiczenia, spacery, zdrowe odżywianie.
Sfera psychiczna: czytanie książek, obejrzenie wartościowego filmu, wyznaczanie granic.
Sfera emocjonalna: praktykowanie wdzięczności/uważności, wyrażanie emocji.
Sfera duchowa: medytacja, relaksacja, modlitwa.
Sfera społeczna: czas z bliskimi, telefon do przyjaciela.
Zobacz też: 5 rodzajów selfcare
_____________________________________________
Dbając o siebie – dbasz o swoje zdrowie psychiczne. I dopiero wtedy, kiedy sami czujemy się zadbani i zaopiekowani, możemy odpowiednio zatroszczyć się o drugą osobę. Zresztą nie bez powodu w instrukcji bezpieczeństwa w samolocie najpierw należy zadbać o siebie, a dopiero później o innych. Tylko wtedy, gdy człowiek zadba o siebie, jest w stanie dobrze zatroszczyć się o innych.
Autorka: Kamila Paszelke – zajrzyj na uważniej.pl
Psycholożka starająca się żyć uważniej. Wspiera kobiety w budowaniu wewnętrznej siły, dzięki pracy z uważnością i emocjami. Autorka bloga Uważniej.pl i twórczyni Kampanii Społecznej Higieny Umysłu #Równoważę.
Artykuł gościnny